History of Philosophy in the Early Soviet Epoch

Journal title RIVISTA DI STORIA DELLA FILOSOFIA
Author/s Daniela Steila
Publishing Year 2018 Issue 2018/2
Language English Pages 18 P. 217-234 File size 62 KB
DOI 10.3280/SF2018-002002
DOI is like a bar code for intellectual property: to have more infomation click here

Below, you can see the article first page

If you want to buy this article in PDF format, you can do it, following the instructions to buy download credits

Article preview

FrancoAngeli is member of Publishers International Linking Association, Inc (PILA), a not-for-profit association which run the CrossRef service enabling links to and from online scholarly content.

Early Soviet Marxism paid attention to the history of philosophy for both theoretical and pedagogical reasons, since the general theory of Marxism claimed to be the highest result of the entire philosophical tradition, and considered studying materialist conceptions of the past an effective way of training the new Communist officials. On such a background, this article especially dwells on the debate between Mechanists and Deborinists, which took place in the Twenties, and in particular on the discussions around Varjas’s methodological reflections in 1926-1927. Some of the most relevant figures of the forthcoming Soviet history of philosophy, such as Valentin Asmus, took part very openly in this debate. The chances for real discussion closed up in 1931. Yet the history of philosophy remained a sort of "safe" field of study all through the Soviet time.

Keywords: Marxism, historiography, method, theory, historical materialism

  1. - Karev 1924a: Nikolaj Karev, K dvuxsotletiju so dnja roˇzdenija I. Kanta, «Pod znamenem marksizma», 1924, 4-5, pp. 37-49.
  2. - Karev 1924b: Id., O tom, s ˇcem ne sleduet soedinjat´ marksizm, «Pod znamenem marksizma», 1924, 12, pp. 50-85.
  3. - Kirpotin 1927: Valerij Kirpotin, Materializm Pisareva, «Pod znamenem marksizma», 1927, 1, pp. 63-85.
  4. - Kirpotin 1928: Id., ˇCernyˇsevskij i dialektika, «Pod znamenem marksizma», 1928, 11, pp. 36-52.
  5. - Kline 1952: George Kline (ed.), Spinoza in Soviet Philosophy, The Humanity Press - Routledge & Kegan Paul, New York – London 1952.
  6. - Kogan 2002: Leonid Kogan, Na podstupax k sovetskoj filosofii (pervye «sverdlovcy», «soc.akademiki», «ikapisty»), «Voprosy filosofii», 2002, 5, pp. 112-140.
  7. - Kogan-Bernˇstejn 1952: Faina Kogan-Bernˇstejn, Traktat La Boesi o dobrovol´nom rabstve, in Et´en de la Boesi [Étienne de La Boétie], Rassuˇzdenie o dobrovol´nom rabstve, AN SSR, Moskva 1952, pp. 59-93.
  8. - Korsakov 2016: Sergej Korsakov, Filosofskie portrety. Boris Grigor´eviˇc Stolpner (po arxivnym materialam), «Istorija filosofii», 2016, 21, pp. 136-150.
  9. - L.I. 1923: L.I., Recenzija: Xrestomatija po francuzskomu materializmu XVIII veka. Vyp. I, «Pod znamenem marksizma», 1923, 8-9, pp. 287-289.
  10. - Lamettrie 1926: ˇZul´en Ofre de Lametri [Julien Offrey de Lamettrie], Soˇcinenija, Gosizdat, Moskva-Leningrad 1926.
  11. - Levickij 1925: V. Levickij, Tomas Mor, Gosizdat, Moskva 1925.
  12. - Luppol 1924a: Ivan Luppol, Deni Didro. Oˇcerki ˇzizni i mirovozzrenija, Novaja Moskva, [Moskva] 1924.
  13. - Luppol 1924b: Id., Tragedija russkogo materializma XVIII v. (k 175-letiju so dnja roˇzdenija Radiˇsˇceva), «Pod znamenem marksizma», 1924, 6-7, pp. 27-48.
  14. - Luppol 1924c: Id., Recenzija: Istorija filosofii v marksistskom osveˇsˇcenii. ˇC. I, «Pod znamenem marksizma», 1924, 4-5, pp. 286-288.
  15. - Luppol 1926: Id., Recenzija: A. Var´jaˇs, Istorija novoj filosofii. T. 1, ˇc. 2, «Pod znamenem marksizma», 1926, 9-10, pp. 214-220.
  16. - Makovel´skij 1914-1919: Aleksandr Makovel´skij, Dosokratiki. Pervye greˇceskie mysliteli v ix tvorenijax, v svidetel´stvax drevnosti i v svete novejˇsix issledovanij, M. A. Golubev, Kazan´ 1914-1919, 3 vols.
  17. - Mixajlov 1928: A. Mixajlov, K voprosu ob estetiˇceskoj teorii ˇCernyˇsevskogo, «Pod znamenem marksizma», 1928, 11, pp. 103-112.
  18. - Nazarov 1925: A. V. Nazarov, A. L. Lavuaz´e, Gosizdat, Moskva 1925.
  19. - Nifontov 1928: Aleksandr Nifontov, K voprosu ob istoriˇceskix vzgljadax N.G. ˇCernyˇsevskogo, «Pod znamenem marksizma», 1928, 11, pp. 53-74.
  20. - Platon 1923-1929: Platon, Polnoe sobranie tvorenij, Sergej ˇZebelev, Lev Karsavin, Ernest Radlov (eds.), Academia, Peterburg 1923-1929, 15 vols.
  21. - Plexanov 1922a: Georgij Plexanov, Oˇcerki po istorii materializma, Moskovskij Raboˇcij, Moskva 1922.
  22. - Plexanov 1922b: Id., Oˇcerki po istorii materializma, Derˇz. vid. Ukrainy i RIO Juˇzbjuro VCSPS, Xar´kov 1922.
  23. - Plexanov 1956-58: Id., Izbrannye filosofskie proizvedenija, Gospolitizdat, Moskva 1956-58, 5 vols.
  24. - Plotnikov 1923-1924: Isaak Plotnikov (ed.), Xrestomatija po francuzskomu materializmy XVIII veka, Priboj, Petrograd 1923, Leningrad 1924, 2 vols.
  25. - Priestley 1934: Dˇzozef Pristli [Joseph Priestley], Izbrannye soˇcinenija, Socekgiz, Moskva 1934.
  26. - Rajskij 1927: Leonid Rajskij, Social´nye vozzrenija petraˇsevcev, Priboj, Leningrad 1927.
  27. - Raxman 1924: David Raxman, Dˇzon Lokk. Ego uˇcenie: o poznanii, prave i vospitanii. Sub´´ektivnaja i ob´´ektivnaja psixologija, ˇCervonij ˇsljax, [Xar´kov] 1924.
  28. - Rozanov 1925: Ja. Rozanov, Bibliografija o Gegele, «Pod znamenem marksizma», 1925, 8-9, pp. 288-302; 10-11, pp. 244-261.
  29. - Rozanov 1926a: Id., Bibliografija o Fejerbaxe, «Pod znamenem marksizma», 1926, 3, pp. 234-247.
  30. - Rozanov 1926b: Id., Literatura o Spinozizme, «Pod znamenem marksizma», 1926, 11, pp. 234-244.
  31. - Rozanov 1928: Id., Bibliografija o Russo, «Pod znamenem marksizma», 1928, 7-8, pp. 242-254.
  32. - Rudaˇs 1924: Laslo Rudaˇs, K 200-letnej godovˇsˇcine so dnja roˇzdenija Imm. Kanta, «Krasnaja Nov´», 1924, 4, pp. 202-21
  33. - ˇSˇcegolev 1926-1928: Pavel ˇSˇcegolev (ed.), Petraˇsevcy v vospominanijax sovremennikov. Sbornik materialov, Gosizdat, Moskva-Leningrad 1926-1928.
  34. - Semkovskij 1922: Semen Semkovskij, Ljudvig Fejerbax (1804-1872). Oˇcerk materialistiˇceskoj filosofii, Trud, Xar´kov 1922.
  35. - Sereˇznikov 1925: Viktor Sereˇznikov, Lametri, Gosizdat, Moskva 1925.
  36. - Sretenskij 1922: N. Sretenskij, Ljudvig Fejerbax, «Krasnaja Nov´», 1922, 6, pp. 211-236.
  37. - Steklov 1927: Jurij Steklov, Filosofskie vozzrenija N. G. ˇCernyˇsevskogo, «Pod znamenem marksizma», 1927, 5, pp. 24-58.
  38. - Steklov 1928a: Id., Byl li ˇCernyˇsevskij utopistom?, «Pod znamenem marksizma», 1928, 1, pp. 72-93; 2, pp. 39-56.
  39. - Steklov 1928b: Id., Etiˇceskaja sistema ˇCernyˇsevskogo, «Pod znamenem marksizma», 1928, 3, pp. 5-29.
  40. - Stolpner-Juˇskeviˇc 1924: Boris Stolpner, Pavel Juˇskeviˇc (eds.), Istorija filosofii v marksistskom osveˇsˇcenii, Mir, Moskva 1924, 2 vols.
  41. - Stolpner-Juˇskeviˇc 1924-1927: Boris Stolpner, Pavel Juˇskeviˇc (eds.), Iskusstvo I literatura v marksistskom osveˇsˇcenii, Mir, Moskva 1924-1927, 3 vols.
  42. - Stolpner-Juˇskeviˇc 1927: Boris Stolpner, Pavel Juˇskeviˇc (eds.), Istorija materializma. V proizvedenijax ego predstavitelej i istorikov, Mir, Moskva 1927.
  43. - Tanxileviˇc 1926: Ol´ga Tanxileviˇc, Epikur i epikureizm, Novaja Moskva, [Moskva] 1926.
  44. - Toland 1927: Dˇzon [John] Toland, Izbrannye soˇcinenija, Gosizdat, Moskva-Leningrad 1927.
  45. - Troickij 1924: Aleksandr Troickij, Recenzija: A. Deborin, Kniga dlja ˇctenija po istorii filosofii, t. I, «Pod znamenem marksizma», 1924, 4-5, pp. 284-286.
  46. - Tymjanskij 1924: Grigorij Tymjanskij, D. Toland, «Pod znamenem marksizma», 1924, 10-11, pp. 48-54.
  47. - Tymjanskij 1925a: Id., Edel´man – nemeckij materialist XVIII veka, «Pod znamenem marksizma», 1925, 7, pp. 68-85.
  48. - Tymjanskij 1925b: Id., Spinozizm v Germanii i Fridrix Vil´gel´m Stol, «Pod znamenem marksizma», 1925, 8-9, pp. 73-91.
  49. - Tymjanskij 1925c: Id., Anonimnyj materialist XVIII veka, «Pod znamenem marksizma», 1925, 12, pp. 38-55.
  50. - Tymjanskij 1927: Id., Dva ideologa rannej burˇzuazii (Materialist T. L. Lau i utopist I. I. Bexer), «Pod znamenem marksizma», 1927, 1, pp. 39-62.
  51. - V Kommunistiˇceskoj 1929: V Kommunistiˇceskoj Akademii, «Pod znamenem marksizma», 1929, 1, pp. 203-211.
  52. - Van der Zweerde 1997: Evert Van der Zweerde, Soviet Historiography of Philosophy. Istoriko-Filosofskaja Nauka, Springer, Dordrecht 1997.
  53. - Var´jaˇs 1924: Aleksandr Var´jaˇs, Istorija filosofii i marksistskaja filosofija istorii. Doklad i prenija po nemu, «Vestnik Kommunistiˇceskoj Akademii», 1924, 9, pp. 253-342.
  54. - Var´jaˇs 1926: Id., Istorija novoj filosofii, Gosizdat, Moskva-Leningrad 1926, 2 vols.
  55. - Var´jaˇs 1927: Id., Monistiˇceskij vzgljad na istoriju filosofii i ee spornye voprosy, «Pod znamenem marksizma», 1927, 1, pp. 142-164.
  56. - Vinogradskaja 1924: P. Vinogradskaja, Deni Didro, «Pod znamenem marksizma», 1924, 8-9, pp. 115-141.
  57. - Voronicyn 1926: Ivan Voronicyn, K.A. Gel´vecij, Gosizdat, Moskva-Leningrad 1926.
  58. - Vyˇsinskij 1931: Petr Vyˇsinskij, L. Fejerbax v osveˇsˇcenii men´ˇsevistvujuˇsˇcego idealizma i mexanicizma, «Pod znamenem marksizma», 1931, 9-10, pp. 34-59.
  59. - Yakhot 2012: Yehoshua Yakhot, The Suppression of Philosophy in the USSR (The 1920s & 1930s), Oak Park, Mehring Books, 2012 (Podavlenie filosofii v SSSR (20-30 gody), Chalidze Publications, New York 1981).
  60. - Zelinskij 1925: K. Zelinskij, Kniga, rynok i ˇcitatel´, «Lef», 1925, 3, pp. 118-125.
  61. - Zernov 1925: Vladimir Zernov, Gel´mgolc, Gosizdat, Moskva 1925.
  62. - Zivel´ˇcinskaja 1928: Lija Zivel´ˇcinskaja, Estetiˇceskie vozzrenija ˇCernyˇsevskogo, «Pod znamenem marksizma», 1928, 11, pp. 113-122.
  63. - Aksel´rod 1924: Ljubov´ Aksel´rod (Ortodoks), Kritika osnov burˇzuaznogo obˇsˇcestvovedenija i materialistiˇceskoe ponimanie istorii. Kurs lekcij, Osnova, Ivanovo-Voznesensk 1924; 2nd ed. Librokom, Moskva 2011.
  64. - Al´ter 1925: Isaak Al´ter, Filosofija Gol´baxa. K xarakteristike francuzskogo materializma XVIII veka, Novaja Moskva, Moskva 1925.
  65. - Asmus 1926: Valentin Asmus, Spornye voprosy istorii filosofii, «Pod znamenem marksizma», 1926, 7-8, pp. 206-225.
  66. - Asmus 1927: Id., K spornym voprosam istorii filosofii, «Pod znamenem marksizma», 1927, 1, pp. 165-194.
  67. - Bammel´ 1924: Grigorij Bammel´, K voprosu ob istoriˇceskoj real´nosti rodonaˇcal´nika drevnego materializma, «Pod znamenem marksizma», 1924, 1, pp. 95-106.
  68. - Berkova 1923: Klara Berkova, Pol´ Gol´bax, Krasnaja nov´, Glavpolitprosvet, Moskva 1923.
  69. - ˇCernyˇsevskij 1928: Nikolaj ˇCernyˇsevskij, Literaturnoe nasledie. T. I: Iz avtobiografii. Dnevnik 1848-1853 gg., Gosizdat, Moskva 1928.
  70. - ˇCeskis 1924: Leonid [Abram] ˇCeskis, Tomas Gobbs, rodonaˇcal´nik sovremennogo materializma. Ego ˇzizn´ i uˇcenie, Krasnaja nov´, Moskva 1924.
  71. - ˇCeskis 1931: Id., Osnovnye elementy materialistiˇceskoj filosofii Gassendi, «Pod znamenem marksizma», 1931, 4-5, pp. 119-132.
  72. - ˇCuˇcmarev 1925: Vladimir ˇCuˇcmarev, Materializm Didro, Gosizdat Ukrainy, [Xar´kov] 1925.
  73. - Deborin 1922: Abram Deborin, Vvedenie v filosofiju dialektiˇceskogo materializma, Gosizdat, Moskva 1922.
  74. - Deborin 1924: Id., Fixte i Velikaja Francuzskaja Revoljucija, «Pod znamenem marksizma», 1924, 10-11, pp. 5-22; 12, pp. 33-49.
  75. - Deborin 1924-1925: Id., Kniga dlja ˇctenija po istorii filosofii, Novaja Moskva, Moskva 1924-1925, 2 vols.
  76. - Deborin 1926: Id., Frensis B˙ekon (K 300-j godovˇsˇcine ego smerti), «Pod znamenem marksizma», 1926, 4-5, pp. 5-15.
  77. - Deborin 1927: Id., Mirovozzrenie Spinozy, «Vestnik Kommunistiˇceskoj Akademii», 1927, 20, pp. 5-29; Spinoza’s World-View, in Kline 1952, pp. 90-119.
  78. - Diderot 1926: Denis Diderot, Izbrannye soˇcinenija, Gosizdat, Moskva-Leningrad 1926, 2 vols.
  79. - Engels 2010: Friedrich Engels, Ludwig Feuerbach and the End of Classical German Philosophy, in Karl Marx-Frederick Engels, Collected Works, vol. 26: Engels: 1882-1889, Lawrence & Wishart, London 2010, pp. 353-398.
  80. - Feuerbach 1923-1926: Ludwig Feuerbach, Soˇcinenija, Gosizdat, Moskva-Leningrad 1923-1926, 2 vols.
  81. - Fichte 1923: Iogann Gotlib Fixte [Johann Gottlieb Fichte], Zamknutoe torgovoe gosudarstvo, Krasnaja nov´, Moskva 1923.
  82. - Geller 1923: El´jaˇs Iosel´ Z. Geller, ˇZizn´ i liˇcnost´ Kanta. Opyt xarakteristiki, Academia, Peterburg 1923.
  83. - Golosov 1928: Viktor Golosov, Byl li ˇCernyˇsevskij socialistom-utopistom?, «Pod znamenem marksizma», 1928, 11, pp. 75-102.
  84. - Hobbes 1926: Tomas Gobbs [Thomas Hobbes], Izbrannye soˇcinenija, Gosizdat, Moskva-Leningrad 1926.
  85. - Hobbes 1936: Id., Leviafan ili materija, forma i vlast´ gosudarstva cerkovnogo I graˇzdanskogo, Socekgiz, Moskva 1936.
  86. - Ionov 1926: P. Ionov, Zametki o soˇcinenijax Tomasa Gobbsa, «Pod znamenem marksizma», 1926, 9-10, pp. 220-229.
  87. - Zivel´ˇcinskaja 1929: Ead., Gotgol´d Efraim Lessing, «Pod znamenem marksizma», 1929, 1, pp. 64-80.

  • Valentin Asmus’s historico-philosophical articles in the journal “Pod znamenem marksizma”: between philosophy and ideology Elena V. Besschetnova, in Studies in East European Thought /2023 pp.589
    DOI: 10.1007/s11212-023-09548-8
  • Valentin Asmus’s first book in émigré and in Soviet criticism in the 1920s Svetlana M. Klimova, in Studies in East European Thought /2023 pp.575
    DOI: 10.1007/s11212-023-09571-9

Daniela Steila, History of Philosophy in the Early Soviet Epoch in "RIVISTA DI STORIA DELLA FILOSOFIA" 2/2018, pp 217-234, DOI: 10.3280/SF2018-002002