Marsilio Ficino e il dibattito antiaverroista sulla provvidenza

Titolo Rivista RIVISTA DI STORIA DELLA FILOSOFIA
Autori/Curatori Valentina Zaffino
Anno di pubblicazione 2022 Fascicolo 2022/1 Lingua Italiano
Numero pagine 18 P. 1-18 Dimensione file 225 KB
DOI 10.3280/SF2022-001001
Il DOI è il codice a barre della proprietà intellettuale: per saperne di più clicca qui

Anteprima articolo

FrancoAngeli è membro della Publishers International Linking Association, Inc (PILA)associazione indipendente e non profit per facilitare (attraverso i servizi tecnologici implementati da CrossRef.org) l’accesso degli studiosi ai contenuti digitali nelle pubblicazioni professionali e scientifiche

;

Keywords:Marsilio Ficino, Aristotle, Platonism, Providence, Free Will.

  1. - Monfasani 2009: John Monfasani, Marsilio Ficino and Eusebius of Caesarea’s Praeparatio Evangelica, «Rinascimento», 49 (2009), pp. 3-13.
  2. - Albertini 1997: Tamara Albertini, Marsilio Ficino. Das Problem der Vermittlung von Denken und Welt in einer Metaphysik der Emfachheit, Fink, Munich 1997.
  3. - Albertini 2002: Tamara Albertini, Intellect and Will in Marsilio Ficino. Two Correlatives of a Renaissance Concept of the Mind, in Michael J.B. Allen, Valery Rees (eds.), Marsilio Ficino: His Theology, His Philosophy, His Legacy, Brill, Leiden-Boston-Köln 2002, pp. 203-225.
  4. - Andolfo 1997: Matteo Andolfo, La storia degli influssi del De mundo sino al terzo secolo dell’era cristiana, alla luce delle recenti acquisizioni sulla sua paternità e datazione, «Rivista di Filosofia Neo-Scolastica», 89 (1997), 1, pp. 82-125.
  5. - Barra 1966: Giovanni Barra, La questione dell’autenticità del De Platone et eius dogmate e del De mundo di Apuleio, «Rendiconti della Accademia di archeologia, lettere e belle arti di Napoli», 41 (1966), pp. 127-188.
  6. - Beaujeu 1973: Jean Beaujeu, Apulée, Opuscules philosophiques et fragments, Les Belles Lettres, Paris 1973.
  7. - Bianchi 1984: Luca Bianchi, L’errore di Aristotele. La polemica contro l’eternità del mondo nel XIII secolo, La Nuova Italia, Firenze 1984.
  8. - Capelle 1905: Wilhelm Capelle, Die Schrift von der Welt: ein Beitrag zur Geschichte der griechischen Popularphilosophie, Teubner, Leipzig 1905.
  9. - Collins 1974: Ardis B. Collins, The Secular is Sacred. Platonism and Thomism in Marsilio Ficino’s Platonic Theology, Nijhoff, The Hague 1974.
  10. - Fabricius 1705-1728: Johann Albert Fabricius, Bibliotheca graeca, Sumtu Christiani Liebezeit, Hamburgi 1705-1728.
  11. - Festugiere 1954: André Marie Jean Festugiere, La revelation d’Hermes Trismegiste, Librairie Lecoffre-J. Gabalda, Paris 1954, 4 vols.
  12. - Ficino 1937: Marsilio Ficino, Supplementum Ficinianum. Marsilii Ficini Florentini philosophi platonici opuscola inedita et dispersa primum collegit et ex fontibus plerumque manuscriptis edidit auspiciis regiae scholae normalis superioris pisanae Paulus Oscarius Kristeller, a cura di Paul Oskar Kristeller, Olschki, Firenze 1937, 2 vols.
  13. - Ficino 1995: Marsilio Ficino, Sulla vita, a cura di Alessandra Tarabochia Canavero, Rusconi, Milano 1995.
  14. - Ficino 1999: Marsilio Ficino, Disputatio contra iudicium astrologorum, in Scritti sull’astrologia, a cura di Ornella Pompeo Faracovi, Rizzoli, Milano 1999.
  15. - Ficino 2011: Marsilio Ficino, Teologia Platonica, a cura di Errico Vitale, Bompiani, Milano 2011.
  16. - Gentile 1983: Sebastiano Gentile, In margine all’epistola «De divino furore» di Marsilio Ficino, «Rinascimento», 30 (1990), pp. 57-104.
  17. - Gentile 1990: Sebastiano Gentile, Sulle prime traduzioni dal greco di Marsilio Ficino, «Rinascimento», 23 (1983), pp. 33-77.
  18. - Gersh 1986: Stephen Gersh, Middle Platonism and Neoplatonism. The Latin Tradition, University of Notre Dame Press, Notre Dame 1986, 2 vols.
  19. - Hankins 1990: James Hankins, Plato in the Italian Renaissance, Brill, Leiden-New York-København-Köln 1990, 2 vols.
  20. – Gohlke 1936: Paul Hermann Eduard Gohlke, Aristoteles an Alexander über das Weltall, «Neue Jahrbücher für Wissenschaft und Jugendbildung», 12 (1936), pp. 323-335.
  21. - Heitzman 1936: Marian Heitzman, La libertà e il fato nella filosofia di Marsilio Ficino, «Rivista di Filosofia Neo-Scolastica», 28 (1936), 4/5, pp. 350-371.
  22. - Klibansky, Panofsky, Saxl 1964: Raymond Klibansky, Erwin Panofsky, Franz Saxl, Saturn and Melancholy. Studies in the History of Natural Philosophy, Religion, and Art, Nelson, London 1964.
  23. - Martin 2014: Craig Martin, Subverting Aristotle. Religion, History & Philosophy in Early Modern Science, John Hopkins University Press, Baltimore 2014.
  24. - Monfasani 2002: John Monfasani, Marsilio Ficino and the Plato-Aristotle Controversy, in Michael J.B. Allen, Valery Rees (eds.), Marsilio Ficino: His Theology, His Philosophy, His Legacy, Brill, Leiden-Boston-Köln 2002, pp. 179-202.
  25. - Monfasani 2012: John Monfasani, Cardinal Bessarion’s Greek and Latin Sources in the Plato-Aristotle Controversy of the 15th Century and Nicholas of Cusa’s Relation to the Controversy, in Andreas Speer, Philipp Steinkrüger (Hrsg.), In Knotenpunkt Byzanz: Wissensformen und kulturelle Wechselbeziehungen, de Gruyter, Berlin-Boston 2012, pp. 469-480.
  26. - Pseudo-Aristotele 1995: Pseudo-Aristotele, Sul cosmo per Alessandro, in Il trattato Sul cosmo per Alessandro attribuito ad Aristotele, a cura di Giovanni Reale, Abraham P. Bos, Vita e Pensiero, Milano 1995.
  27. - Regen 1971: Franz Regen, Apuleius Philosophus Platonicus. Untersuchungen zur Apologie (De magia) und zu De mundo, de Gruyter, Berlin-New York 1971.
  28. - Robichaud 2014: Denis J.-J. Robichaud, Marsilio Ficino’s ‘Si Deus Fiat Homo’ and Augustine’s ‘Non Ibi Legi’: the Incarnation and Plato’s Persona in the Scholia to the Laws, «Journal of the Warburg and Courtuald Institutes», 77 (2014), pp. 87-114.
  29. - Robichaud 2018: Denis J.-J. Robichaud, Plato’s Persona. Marsilio Ficino, Renaissance Humanism, and Platonic Traditions, University of Pennsylvania Press, Philadelphia 2018.
  30. - Sena 1970: John Sena, A Bibliography of Melancholy, Nether Press, London 1970.
  31. - Themistius 2013: Themistius, On Aristotle on the Soul, ed. Robert B. Todd, Bloomsbury, London-New Delhi-New York, Sydney 2013.
  32. - Toussaint 2000a: Stéphane Toussaint, L’individuo estatico. Tecniche profetiche in Marsilio Ficino e Giovanni Pico della Mirandola, «Bruniana & Campanelliana», 6 (2000), 2, pp. 351-379.
  33. - Toussaint 2000b: Stéphane Toussaint, Mystische Geometrie und Hermetismus in der Renaissance: Ficinus und Cusanus, «Perspektiven der Philosophie», 26 (2000), pp. 339-356.
  34. - Weisse 1829: Christian Hermann Weisse, Aristoteles, Von der Seele und Von der Welt, Barth, Leipzig 1829.
  35. - von Wilamowitz-Moellendorff 1902: Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff, Griechisches Lesebuch, Weidmannsche, Berlin 1902, 2 vols.
  36. - Voss 2006: Angela Voss (ed.), Marsilio Ficino, North Atlantic Books, Berkeley 2006.
  37. - Zaffino 2019: Valentina Zaffino, Fate, Renaissance Concept of, in Encyclopedia of Renaissance Philosophy, Marco Sgarbi (ed.), Springer, Cham 2019.
  38. - Zaffino 2020: Valentina Zaffino, (Anti-)Aristotelianism in Cusanus’ Sermons, in Emmanuele Vimercati, Valentina Zaffino (eds.), Nicholas of Cusa and the Aristotelian Tradition. A Philosophical and Theological Survey, de Gruyter, Berlin-Boston 2020, pp. 205-224.
  39. - Zeller 1885: Eduard Zeller, Über den Ursprung der Schrift von der Welt, «Sitzungsberichte der Akademie der Wissenschaften zu Berlin», 23 (1885), pp. 399-415.
  40. - Ziebart 2008: Meredith Ziebart, Some Reflections on Aristotle in the Works of Cusanus, in Klaus Reinhardt, Harald Schwaetzer (Hrsg.), Universalität der Vernunft und Pluralität der Erkenntnis bei Nicolaus Cusanus, Roderer, Regensburg 2008, pp. 135-168.

Valentina Zaffino, Marsilio Ficino e il dibattito antiaverroista sulla provvidenza in "RIVISTA DI STORIA DELLA FILOSOFIA" 1/2022, pp 1-18, DOI: 10.3280/SF2022-001001